Wielu przedsiębiorców do celów prowadzenia działalności gospodarczej kupuje samochody osobowe. Jeżeli cena ich nabycia przekracza kwotę 3.500 zł to nie możemy zaliczyć tego wydatku jednorazowo w koszty uzyskania przychodu. Wartość zakupionego pojazdu podlega wówczas odpisom amortyzacyjnym.
Amortyzacja to jedno z głównych narzędzi pomagających zoptymalizować podatek dochodowy. Niestety przepisy podatkowe w zakresie zaliczania do kosztów podatkowych wydatków związanych z używaniem samochodów osobowych wprowadzają sporo ograniczeń. O tym mówią art. 23 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 16 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Nie wolno nam zaksięgować w koszty uzyskania przychodu :
– składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro, jaką przeliczamy na złotówki po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego, który obowiązuje w dniu podpisania umowy z firmą ubezpieczeniową,
– wydatków, jakie ponosimy w związku z używaniem samochodów na potrzebny prowadzonej przez nas działalności gospodarczej, które nie są wprowadzone do ewidencji środków trwałych naszej firmy w części przekraczającej kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu,
– wydatków, jakie ponoszą nasi pracownicy z tytułu używania swoich samochodów na potrzeby naszej działalności:
a) celem odbycia delegacji służbowej w kwocie przekraczającej wysokość wynikającą z przemnożenia kilometrów przez stawkę za 1 km przebiegu pojazdu,
b) kwoty wyższej niż miesięczny pieniężny ryczałt bądź kwoty przekraczającej wartość wynikającą z przemnożenia długości trasy w km przez jedną stawkę za kilometr pojazdu,
c) wydatków, które zostały określone w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.
Na tym lista ograniczeń się nie kończy ponieważ przepisy zarówno Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 23 ust. 1 pkt 4) jak i Ustawy od podatku dochodowym od osób prawnych (art. 16 ust. 1 pkt 4) zabraniają zaliczania do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych samochodów osobowych w części przekraczającej równowartość 20.000 euro. Przeliczając walutę na złotówki stosujemy średni kurs Narodowego Banku Polskiego z dnia, w którym przekazaliśmy samochód do używania.
Przy naliczaniu odpisów amortyzacyjnych samochodów osobowych pamiętajmy, że podstawową stawką amortyzacji jest stawka 20% w skali roku. Oba powyższe przepisy tylko poniekąd efektywnie pozwoliły ustawodawcy uniemożliwić podatnikom zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów kwoty amortyzacji samochodów osobowych przekraczającej równowartość 20.000 euro wartości początkowej pojazdu.
Przepisy podatkowe dają nam bowiem możliwość obniżania stawek amortyzacji, co w przypadku samochodów osobowych, których wartość początkowa przekracza równowartość 20.000 euro jest bardzo korzystnym sposobem optymalizacji podatków. Co prawda wówczas miesięczna wysokość odpisu amortyzacyjnego jest niższa, jednakże w przypadkach sprzedaży takiego pojazdu do kosztów podatkowych mamy prawo zaksięgować jego wartość pomniejszoną o dotychczasową sumę odpisów amortyzacyjnych. Przepisy te nie zawierają żadnych regulacji prawnych, które ograniczałyby podatnikom prawo zaliczenia do kosztów podatkowych nieumorzonej wartości samochodu osobowego w momencie jego odpłatnego zbycia.
Wytyczne co do kwestii obniżania stawek amortyzacyjnych znajdziemy w art. 22 i ust. 5 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w art. 16i ust. 5 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Pozwalają one podatnikom na obniżanie stawek naliczanych odpisów amortyzacyjnych dla poszczególnych składników majątku trwałego. Należy pamiętać o tym, że obniżenia stawki amortyzacji dokonujemy w miesiącu wprowadzenia składnika majątku do ewidencji środków trwałych firmy bądź od pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego.
Zredukowane stawki amortyzacyjne zmniejszają wysokość odpisów amortyzacyjnych niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i jednocześnie zwiększają je po przez nieumorzoną wartość środka trwałego w momencie jego odpłatnego zbycia.
Korzyści jakie daje nam to rozwiązanie najlepiej prześledzić na przykładzie:
FHU „SOWA” Sp. z o.o. zakupiła luksusowy samochód osobowy za kwotę 280.000 zł. Po upływie 5 lat firma ma zamiar sprzedać auto. Średni kurs euro NBP z dnia przyjęcia pojazdu do używania wynosił 4,4220 zł. W celu wybrania najkorzystniejszego rozwiązania co do wyboru stawki amortyzacji firma przeanalizowała dwie wersje naliczania odpisów. W pierwszej z nich dokonała symulacji amortyzacji zakupionego samochodu przy zastosowaniu podstawowej 20% stawki, zaś w drugim obniżyła stawkę do 0,10%.
Wersja I – obliczenia:
a) wartość początkowa pojazdu 280.000,00 zł
b) wysokość amortyzacji stanowiącej kup
( 20.000 euro x 4,4220 ) 88.440,00 zł
c) stawka amortyzacji 20,00%
d) kwota amortyzacji za okres 5 lat, w tym: 280.000,00 zł
– zaliczana do kosztów podatkowych 88.440,00 zł
– niestanowiąca kosztów uzyskania przychodów 191.560,00 zł
e) wysokość umorzenia w momencie sprzedaży pojazdu 0,00 zł
f) razem koszty podatkowe 88.440,00 zł
g) stawka podatku dochodowego 19,00%
h) korzyść podatkowa
( 88.440,00 zł x 19 % ) 16.803,60 zł
Wersja II – obliczenia:
a) wartość początkowa pojazdu 280.000,00zł
b) wysokość amortyzacji stanowiącej kup
( 20.000 euro x 4,4220 ) 88.440,00 zł
c) stawka amortyzacji 0,10%
d) kwota amortyzacji za okres 5 lat, w tym: 1.400,00 zł
– zaliczana do kosztów podatkowych 442,26 zł
– niestanowiąca kosztów uzyskania przychodów 957,74 zł
e) wysokość umorzenia w momencie sprzedaży pojazdu 278.600,00 zł
f) razem koszty podatkowe 279.042,26 zł
g) stawka podatku dochodowego 19,00%
h) korzyść podatkowa
( 279.042,26 zł x 19 % ) 53.018,03 zł
Spółka obniżając stawkę amortyzacji do poziomu 0,10%, przy jednoczesnym wzięciu pod uwagę wysokości wydatku w przypadku odpłatnego zbycia samochodu osobowego, zaksięguje w koszty uzyskania przychodu kwotę 279.042,26 zł., co pozwoli firmie zaoszczędzić na podatku dochodowym kwotę 53.018,03 zł. Przyjmując wersję I naliczenia odpisów amortyzacyjnych ( podstawową 20% stawkę ) firma zyska na podatku jedynie 16.803,60 zł.
Mając na względzie powyższe obliczenia, Spółka wybrała II wersję amortyzacji zakupionego samochodu osobowego z racji znacznie większej oszczędności na podatku dochodowym.
